Wpisy z kategorii ‘Ciekawostki’

Inne katastrofy naturalne

9 września 2019

Tornado jest to zjawisko naturalne, porównywalne z cyklonem. Ale powstaje w warunkach burzowych, pod cumolonimbusem. Występujące powietrze zwinięte w spiralą tworzy lej miedzy ziemią a niebem(chmurami). Lej taki rozszerza się na dole: jest to trąba tornada, ma szerokość kilkuset metrów. Tornado trwa nie dłużej niż 5 do 30 minut, ale wywołuje wiatry mogące osiągnąć prędkość 500 kilometrów jego niszcząca siła polega przede wszystkim na nagłym nadejściu. Gdy tornado występuje na morzu, nazywa się trąbą powietrzną. Większość opadów występujących w Azji Południowej koncentruje się na przestrzeni kilku tygodni. To pora monsunowa. Monsun nadchodzi wiosna, kiedy poziom wody w rzekach jest już wysoki z powodu topienia się śniegu w Himalajach. Powodzie mogą tam osiągnąć dramatyczne rozmiary. W suchym klimacie na deszcz trzeba czasem bardzo długo poczekać, nawet kilka lat. Zbiorniki wodne wysychają. Susza, poza pragnieniem u ludzi jak również zwierząt, powoduje także głód. Wiąże się to z faktem, że rośliny przestają rosnąć. Cyklony przemieszczają się przez kilka dni. W Ameryce nazywane są huraganami, huraganami w Azji tajfunami. Powodują wszędzie ogromne szkody i nie kiedy zabijają tysiące ludzi.

Ziemia jest otoczona gruba powloką gazową-atmosfera. Bez niej życie na ziemi nie byłoby możliwe. Składa się ona z kilku warstw oraz działa jak filtr ochronny, zatrzymując dużą część promieni słonecznych. Powietrze, którym oddychamy, koncentruje się głownie w najniższej części, troposferze. W tej warstwie, grubości 10 kilometrów na biegunach i 16 kilometrów w tropikach, mają miejsce wszystkie zdarzenia decydujące o pogodzie. Zmiany pogody, maja miejsce, gdy masy ciepłego i zimnego powietrza, przepychane przez wiatry, krążą wokół ziemi. Ciepłe, lekkie powietrze unosi się oraz przenosi parę wodną. Powstają wielkie chmury, które ochładzają się w górze. Pada deszcz i śnieg. To niż atmosferyczny. Zimne, ciężkie powietrze opada na dół. Ciśnienie zwiększa się, powstaje antycyklon. Przenosi się suche powietrze, a w stronę ziemi. Niebo jest jasne, pogoda jest bardzo ładna. Ziemia odsyła w przestrzeń kosmiczną część ciepła, jakim ogrzewa ją słonce. Ale zatrzymuje drugą część pod postacią niektórych gazów obecnych w atmosferze, na przykład dwutlenku węgla. Ale działalność człowieka wzmaga efekt cieplarniany. To ocieplenie powoduje topienie się pokrywy lodowej, a poziom wody w morzach wzrasta.

Barometr mierzy ciśnienie atmosferyczne, to znaczy nacisk powietrza na ziemię. Gdy igła podnosi się, pogoda jest ładna. Nocą ziemia się ochładza. Para wodna przekształca się w kropelki, czyli rosę, która zamarzają, jeżeli jest bardzo zimno. Woda unosi się w powietrzu i skupia się w chmurach. Kiedy krople są zbyt ciężkie, spadają na ziemię-jest to deszcz. Niektóre chmury są ciepłe u dołu, a zimne u góry. Krople wody zamarzają i opadają na ziemię w postaci małych kulek lodu-jest to grad. Jeżeli w całej chmurze temperatura jest niższa niż zero stopni Celsjusza, z zamarzniętych kropli wody tworzą się płatki śniegu, sześcioramienne kryształki-jest to śnieg. Czasami powierzchnia ziemi jest bardzo wilgotna. Kiedy słonce wschodzi i zaczyna ją ogrzewać, parująca woda tworzy bardzo niską zawieszona chmurę. Pod wpływem działania słońca pomiędzy ziemia i atmosferą ma miejsce stała wymiana wody. Każda kropla wody na powierzchni planety odbywa niekończącą się podróż. Woda znajdująca się w roślinach czy w oceanie paruje pod wpływem ogrzewania promieniami słonecznymi. Następnie wyżej ochładza się i tworzy chmury. Z chmur uwalnia się woda. Woda ta, zasila rzeki, lodowce lub przenika przez glebę i tworzy podziemne warstwy wodonośne.

Zderzenia mas powietrza ciepłego oraz zimnego, które przemieszczają się w atmosferze, jest czasem straszne. Normalna cyrkulacja powietrza zostaje zakłócona. Powstają silne wiatry, którym towarzyszą ulewne deszcze i inne groźne zjawiska, takie jak uderzenie pioruna czy wysokie fale(tsunami). Zakłócenia te różnią się między sobą, w zależności od tego, w której części świata powstają, ale wszystkie mogą powstawać duże szkody. Burze następują po dużych upałach. Powstają w cumulonimbusach, wielkich chmurach osiągających 10 kilometrów wysokości. Ściera się w nich gorące powietrze, które wznosi się od ziemi i zimne znajdujące się wyżej. Zderzanie się ze sobą cząsteczek wody oraz lodu powoduje wyładowania elektryczne. Cyklon powstaje w wyniku bardzo dużego niżu atmosferycznego nad ciepłymi morzami. Gorące oraz wilgotne powietrze szybko się unosi. Wstępujące powietrze wchłania przez cały czas parę wodną. Tworzy się wirująca chmura, wirując oddala się od centrum. W oku cyklonu, mającym od 25 do 30 kilometrów panuje spokój. Dookoła wiatry mogą osiągnąć prędkość 350 kilometrów/h wiatr, któremu towarzyszą gwałtowne deszcze, porywa wszystko, co napotyka na swojej drodze. Porywy wiatru wypychają na boki całą wodę wchłoniętą przez cyklon. Cyklony powstają ponad morzami tropikalnymi, od lipca do października, gdy temperatura przekracza 27 stopni.

© Środowisko i ludność