Środowisko i ludność

Czerwone księgi roślin tworzone są na całym świecie. W Polsce po raz pierwszy spis zagrożonych gatunków roślin sporządzono w roku 1993. Odtąd jest on systematycznie uzupełniany o nowe gatunku. Niestety z roku na rok jest ich coraz więcej. W czerwonej księdze roślin znajdują się zarówno gatunki wymarłe, występujące tylko w sztucznym środowisku, zagrożone jak i gatunki niskiego ryzyka. Jeśli chodzi o gatunki wymarłe, to na ich czele stoją znane wielu sasanki zwyczajne, pierwiosnki czy storczyki trójzębne. W sumie możemy wyróżnić aż trzydzieści osiem gatunków, nie występujących ani w naturze, ani w warunkach sztucznych. Niemal dwa razy więcej roślin obejmuje lista gatunków krytycznie zagrożonych. Wśród nich możemy wyróżnić babkę pierzastą czy turzycę czarną. Miano zagrożonych możemy przypisać pięćdziesięciu dziewięciu roślinom. Należą do nich dąb omszony czy malina moroszka. Zanim zatem bezcelowo zerwiemy jakiegokolwiek kwiatka czy listka, zastanówmy się, czy bezpośrednio nie przyczynimy się tym do zagłady zagrożonych gatunków. Czym jest czerwona księga zwierząt? Wbrew pozorom to nie tylko skrupulatnie sporządzona lista, w której wypunktowano kolejne, narażone na wyginięcie gatunki. Czerwona księga to przede wszystkim rejestr, w którym znajdziemy szereg informacji na temat zwierząt, których nie możemy już oglądać w środowisku. W księdze znajdują się również opisy gatunków narażonych na wyginięcie. Znajdujące się w niej zapisy umożliwią nam między innymi zlokalizowanie danej populacji czy zapoznanie się z proponowanymi formami ochrony danego gatunku. Warto także wiedzieć, iż Polska Czerwona Księga Zwierząt dzieli się na dwa tomy. Pierwszy z nich poświęcony jest kręgowcom, drugi bezkręgowcom. Wśród gatunków wymarłych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt znajdziemy chociażby tura czy tarpana. Do zwierząt zanikających możemy zaliczyć norkę europejską czy jesiotra zachodniego. Kozica, łosoś czy wąż Eskulapa to gatunki skrajnie zagrożone. Z koli znany wszystkim żubr należy do dwudziestu czterech gatunków bardzo wysokiego ryzyka.

życiodajna wodaWoda to jeden z najszerzej występujących związków w przyrodzie. Należy zwrócić uwagę choćby na fakt, że woda to podstawowy składnik naszego ciała. Ogólnie woda spełnia bardzo ważne funkcje w obrębie funkcjonowania naszego ciała. Można w tym momencie przywołać choćby przykład pocenia się czyli termo regulacji. Woda to także bardzo ważny aspekt, jeżeli chodzi o biologiczne podejście do świata. Woda pozwala rosnąć i ogólnie istnieć roślinom. Dlatego też tak ważna rola rzek czy ogólnie cieków wodnych czy jezior. Woda w postaci mórz i oceanów to także swego rodzaju determinant klimatyczny i pogodowy. Wreszcie woda jako rzeki i zbiorniki wodne to bardzo miłe tereny dla wypoczynku. Także jako zastosowania przemysłowe woda to niezmiernie ważny czynnik, używany do chłodzenia czy kierunkowo na przykład pod ogromnym ciśnieniem w modułach służących do cięcia rożnego typu elementów. Jak widać rola wody jest bardzo rozbudowana i bez jej obecności ogólnie nie może istnieć bardziej rozbudowane życie lub nie może istnieć w ogóle. skąd woda do piciaUjęcia wody pitnej to bardzo newralgiczne miejsca. Chodzi w tym momencie o ogólne zagadnienia ochrony, choćby przed skażeniami, ale także w kontekście utrzymywania stałej czystości danego ujęcia. W tym momencie należałoby zaznaczyć, że ogólna czystość to oczywiście podstawowe znaczenie tego słowa, ale także kontekst choćby bezpieczeństwa bakteriologicznego czy wirusowego. Ujęcia wody w Polsce to głównie zbiorniki wodne, których woda jest uzdatniana do użytku domowego. W niektórych miejscach kraju wodę czerpie się ze studni głębionych lub bezpośrednio ze źródeł, ale nie jest to rozbudowane na zbyt dużą skalę. Dodatkowo należy zaznaczyć, że ogólny stan wód powierzchniowy w Polsce raczej nie nastraja optymistycznie, ponieważ tylko niewielki procent należy do pierwszej klasy czystości, a przeważają wody w trzecie klasie. Taki stan podyktowany jest zaniedbaniami kilkudziesięciu lat i dopiero od kilkunastu lat sytuacja powoli ma się coraz lepiej, ale niestety dalej niezadowalająco. Dlatego też każdy z nas powinien we własnym zakresie dbać o ochronę wody.

Straszny jaszczur. Dinozaur znaczy dosłownie straszny jaszczur. Zwierzęta te pojawiły się na ziemi w późnym triasie, przypuszczalnie 230 milionów lat temu. Ich rządy na planecie dobiegły końca po 160 milionach lat. Dinozaury były gadami naczelnymi zamieszkującymi wszystkie kontynenty. Możemy rozróżnić wiele ras, gatunków charakteryzujących się odmiennymi cechami bądź zachowaniem. Tak też istniały dinozaury mięsożerne i roślinożerne, te małe i nieco większe, których kończyny i budowa szkieletu przystosowane były do odpowiedniego trybu życia. Straszne jaszczury posiadały cztery kończyny, z czego tylne zazwyczaj dłuższe, na których końcach błyszczały ostre pazury. Ich ciało pokrywała wodoszczelna skóra przypominająca łuski. Częścią ciała obecną u wszystkich gatunków był ogon. Jaja składane przez zwierzęta przypominały ptasie ze względu na swoją twardą skorupę. Wielu znawców świata tych niesamowitych stworzeń uważa współczesne ptaki za dinozaury z grupy teropodów gdyż obydwa gatunki posiadają liczne cechy, których nie można spotkać u innych pradawnych bądź dzisiejszych zwierząt. Hipotezy wyginięcia. Po dziś dzień naukowcy i znawcy paleontologii nie są w stanie określić powodu wymarcia tych ogromnych i fascynujących stworzeń zamieszkujących niegdyś lądy na ziemi. Nie potrafią podać wyjaśnienia co mogło spowodować katastrofę dinozaurów. Jedną z podawanych i rozważanych przyczyn jest zmiana ekosystemów dokonująca się wraz z końcem ery mezozoicznej. Według tej teorii gady nie mogące przystosować się do nowopowstałych warunków po prostu „zniknęły z powierzchni”. Możliwe są także zmiany w atmosferze zachodzące podczas wybuchów wulkanów. Nadmiar kwasu solnego HCl zamieniający się podczas reakcji chemicznych w chlor doprowadził do powstania dziury ozonowej. Istotną sprawą zdaje się wydawać również brak zdolności dinozaurów, których organizmy charakteryzują się zmiennociepłością, na wywoływany przez dwutlenek węgla – efekt cieplarniany. Przyczyną wyginięcia dinozaurów obarcza się także procesy geologiczne. Przemieszczanie się lądów, tworzenie kontynentów oraz podnoszenie się poziomów oceanów nie sprzyjały dalszemu rozwojowi strasznych gadów. Rozkwit roślinności tak samo mocno mógł wpłynąć na egzystencję dinozaurów. Nieprzystosowane do kwiatów i krzewów przegrywały w „bitwach” o pokarm z mniejszymi lecz lepiej przystosowującymi się ssakami.

Nieodpowiednie naświetlenie może uniemożliwiać rozwój niektórych roślin hodowanych przez ludzi.Bariera świetlna może ograniczyć życie poprzez nadmierne lub deficytowe naświetlanie danego obszaru. Nadmierne naświetlenie naszej planety występuje w rejonach równikowych, natomiast niedostateczne naświetlenie to obszary bardzo wysokich szerokości geograficznych. Z tego powodu niektóre rośliny mogą być nieprzystosowane do takich warunków. Nadmierne naświetlenie to z reguły bardzo wysoka temperatura, czyli wysuszenie obszarów. Niedostateczne naświetlenie to nie tylko krótszy czas na fotosyntezę i sam rozwój rośliny, ale również znacznie niższa temperatura. Wiele roślin jednak dostosowuje się do innych warunków naświetlenia niż naturalne, w których zazwyczaj występują. Z tego względu wyróżnia się dziś rośliny dnia długiego (np. żyto) oraz rośliny dnia krótkiego (np. ryż). W przypadku roślin dnia długiego ich rozwój jest możliwy jedynie wtedy, gdy w ciągu doby słońce świeci około 14 godzin. Z tego względu hodowla tego typu roślin ogranicza się jedynie do pewnych obszarów naszej planety co stanowi właśnie barierę świetlną. Bariera termiczna jest dość ściśle powiązana z barierą świetlną na naszej planecie.Wraz ze zmniejszeniem się nasłonecznienia automatycznie ulega obniżeniu średnia temperatura występująca na danym obszarze. Najcieplej jest na równiku, gdzie słońce świeci najdłużej w ciągu doby. W miarę przesuwania się na wyższe szerokości geograficzne, w kierunku biegunów, nasłonecznienie dobowe spada a wraz z nim temperatura. Człowiek jest bardzo słabo dostosowany do niskich temperatur. Niewielkie jej obniżenie poniżej normy wymaga od niego dogrzewania się różnego rodzaju okryciami ciała. Jest to dość ważna bariera osadnicza. Życie w obszarach biegunowych jest dla człowieka bardzo trudno. Dodatkowo praktycznie niemożliwym jest uprawianie jakichkolwiek roślin na obszarach polarnych. Żyjący tam ludzie sprowadzają żywność z obszarów rolniczych oraz polują na zwierzęta polarne. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku obszarów górskich. Wraz ze wzrostem wysokości spada temperatura, która skutecznie uniemożliwia rozwój rolnictwa. Wyjątek od tej reguły stanowią miejsca klimatów gorących. Tam zwiększenie się wysokości powoduje oczywiście spadek temperatury, jednak panująca tam wtedy temperatura jest znacznie korzystniejsza dla rolnictwa.