Środowisko i ludność

Bariera wodna stanowi często jeden z ważniejszych aspektów uniemożliwiających normalne życie.Zarówno nadmiar jak i niedostatek wody ma negatywny wpływ na rozwój osadnictwa na takim obszarze. Na obszarach z deficytem wodnym bardzo trudny jest rozwój jakiegokolwiek rolnictwa. Deficyt wody występuje głównie w klimatach gorących i suchych. Na tego typu obszarach rozwinął się dość specyficzny tryb życia i gospodarowania. Jest to pasterstwo nomadyczne lub inaczej koczowniczy tryb życia. Ludzie stale wędrują ze stadami swoich zwierząt w miejsca, które okresowo są bardziej obfite w wodę. Obecnie, dość silne zmiany klimatu stanowią ogromne zagrożenie dla takich ludzi. Susze są dziś na tyle długie, że obszary do tej pory bardziej zasobne w wodę wysychają znacznie szybciej niż miało to miejsce zazwyczaj. Paradoksalnie nadmiar wody również może stanowić dość dużą barierę dla rozwoju osadnictwa. Jest to szczególnie widoczne na obszarach, gdzie występują częste i gwałtowne opady deszczu, a do tego ukształtowanie powierzchni powoduje zaleganie wody w niektórych obszarach (stałe zalewanie). W takich miejscach uprawy roślin mogą być w łatwy sposób zalane, a do tego klimat taki sprzyja rozwojowi dzikich roślin, które skutecznie niszczą uprawy. Bariera wysokości jest często nazywana również barierą grawitacji.Bariera ta jest ściśle powiązana z położeniem terenu nad poziomem morza oraz konfiguracją samego terenu. Większa wysokość ma nie tylko wpływ na ograniczenie możliwości rozwoju obszarów rolniczych poprzez niższą temperaturę. Samo życie człowieka jest utrudnione na obszarach górskich. Im wyżej tym niższe staje się ciśnienie atmosferyczne i ludzie mają problem z wyrównaniem ciśnienia wewnętrznego z ciśnieniem atmosferycznym. Dodatkowo wraz ze wzrostem wysokości następuje rozrzedzanie się powietrza co skutecznie uniemożliwia prawidłowe oddychanie i sprawia, że ludzie szybciej się męczą. Przyjmuje się, że bariera wysokości powyżej 5000 m n.p.m. jest już na tyle silna, że rozwój ludzkiego osadnictwa jest tam praktycznie niemożliwy. Rozwój rolnictwa na terenach górskich utrudnia nie tylko niższa temperatura. Nachylenie stoków powoduje bardzo szybką erozję występującej tam gleby. Niekiedy, aby temu zapobiec stosuje się specjalne tarasy rolnicze. Jednak jest to proces na tyle pracochłonny, że opłaca się tylko na nielicznych obszarach Ziemi.

Nieodpowiednie naświetlenie może uniemożliwiać rozwój niektórych roślin hodowanych przez ludzi.Bariera świetlna może ograniczyć życie poprzez nadmierne lub deficytowe naświetlanie danego obszaru. Nadmierne naświetlenie naszej planety występuje w rejonach równikowych, natomiast niedostateczne naświetlenie to obszary bardzo wysokich szerokości geograficznych. Z tego powodu niektóre rośliny mogą być nieprzystosowane do takich warunków. Nadmierne naświetlenie to z reguły bardzo wysoka temperatura, czyli wysuszenie obszarów. Niedostateczne naświetlenie to nie tylko krótszy czas na fotosyntezę i sam rozwój rośliny, ale również znacznie niższa temperatura. Wiele roślin jednak dostosowuje się do innych warunków naświetlenia niż naturalne, w których zazwyczaj występują. Z tego względu wyróżnia się dziś rośliny dnia długiego (np. żyto) oraz rośliny dnia krótkiego (np. ryż). W przypadku roślin dnia długiego ich rozwój jest możliwy jedynie wtedy, gdy w ciągu doby słońce świeci około 14 godzin. Z tego względu hodowla tego typu roślin ogranicza się jedynie do pewnych obszarów naszej planety co stanowi właśnie barierę świetlną. Bariera termiczna jest dość ściśle powiązana z barierą świetlną na naszej planecie.Wraz ze zmniejszeniem się nasłonecznienia automatycznie ulega obniżeniu średnia temperatura występująca na danym obszarze. Najcieplej jest na równiku, gdzie słońce świeci najdłużej w ciągu doby. W miarę przesuwania się na wyższe szerokości geograficzne, w kierunku biegunów, nasłonecznienie dobowe spada a wraz z nim temperatura. Człowiek jest bardzo słabo dostosowany do niskich temperatur. Niewielkie jej obniżenie poniżej normy wymaga od niego dogrzewania się różnego rodzaju okryciami ciała. Jest to dość ważna bariera osadnicza. Życie w obszarach biegunowych jest dla człowieka bardzo trudno. Dodatkowo praktycznie niemożliwym jest uprawianie jakichkolwiek roślin na obszarach polarnych. Żyjący tam ludzie sprowadzają żywność z obszarów rolniczych oraz polują na zwierzęta polarne. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku obszarów górskich. Wraz ze wzrostem wysokości spada temperatura, która skutecznie uniemożliwia rozwój rolnictwa. Wyjątek od tej reguły stanowią miejsca klimatów gorących. Tam zwiększenie się wysokości powoduje oczywiście spadek temperatury, jednak panująca tam wtedy temperatura jest znacznie korzystniejsza dla rolnictwa.