Środowisko i ludność

Węgiel to twardy surowiec, czarny lub brunatny, używany do ogrzewania lub produkcji energii, powstał z rozkładu drzew. Złoża występują w pokładach lub żyłach węgla. Aby do nich dotrzeć, trzeba czasem wydrążyć szyby o głębokości 1000 kilometrów. Dziś węgiel wydobywa się przy użycie maszyn; kiedyś ludzie kruszyli żyłę kilofami. Ale to wciąż bardzo ciężka praca. Pod ziemią jest bardzo gorąco i niezwykle ciężko się oddycha. Górnicy zjeżdżają windą w dół. Szyby służą do wentylacji. W hałdach gromadzą się odpady z sortowania i oczyszczania węgla. Elektrownie atomowe produkują energię z uranu lub plutonu, metali wydobywanych z ziemi. w reaktorze, zbiorniku zamkniętym w grubym betonowym pancerzu, rozbija się atomy, z których składają się te metale. Jest to rozszczepienie jądra atomu. W tej reakcji wydziela się ciepło, przekształcane następnie w energię. Z małej ilości surowca powstaje bardzo dużo energii. Elektrownie atomowe nie zanieczyszczają atmosfery, w przeciwieństwie do gazu, ropy czy węgla. Ale są radioaktywne-wytwarzają bardzo groźne promieniowanie. Naukowcy wyobrazili sobie, że można schwytać bezpośrednio z przestrzeni kosmicznej energię słoneczną, dzięki satelicie wyposażonemu w ekrany słoneczne. Przesyła ona na ziemie energię w postaci fal.

Ciepło i światło, jakie daje słońce, pozwala na istnienie życia na ziemi. W elektrowniach słonecznych promienie są wychwytywane przez lustra. Ogromne ciepło, które się w nich koncentruje służy do wytwarzania pary wodnej, a następnie energii. Ekrany słoneczne, zainstalowane na dachu, podgrzewają wodę w domu lub basenie. Ten system sprawdza się nie tylko w ciepłych krajach: Niemcy zajmują w Europie drugie miejsce pod względem wykorzystania energii słonecznej. Baterie słoneczne używane w kalkulatorach przekształcają światło słońca w elektryczność. Energia ta pochodzi z ciepła z wnętrza ziemi. W kontakcie z nim, obecna pod ziemią lub dostarczona przez człowieka woda, przekształca się w parę, która zasila elektrownie lub sieci grzewcze. We Francji ciepła woda z warstw podziemnych pozwala na ogrzewanie około 20 000 mieszkań. Najwięcej takiej energii wykorzystuje Islandia, wyspa wulkaniczna. Tam ogrzewa się w ten sposób siedem mieszkań na dziesięć. A także szklarnie, a nawet drogi: woda przepływająca w zakopanych pod droga rurą zapobiega gołoledzi. Odpady pochodzenia roślinnego i zwierzęcego rozkładając się wytwarzają metan. Jeżeli zostaną umieszczone w zamkniętym zbiorniku, gaz ten może być odzyskiwany do produkcji ciepła lub energii elektrycznej.

Woda w ruchu ma sporą siłę: jeżeli włożysz rękę do rzeki, prąd będzie ja pchał. Kiedyś energia ta wprawiała w ruch koła młyńskie. Dziś, dzięki zaporom, wykorzystuje się ją do produkcji elektryczności. Zapora, zbudowana w poprzek rzek, zatrzymuje naturalny bieg wody. Zmusza się ją, aby przesunęła swoje konto, napędzając w ten sposób turbiny. We Francji u ujścia rzeki Rance do morza, turbiny napędzane są ruchem przypływów oraz odpływów. Wiedza o odnawialnych źródłach energii nie rozwija się na tyle szybko, żeby zaspokoić rosnące potrzeby. Zużywamy trzy razy więcej energii niż dwadzieścia lat. Trzeba, więc je oszczędzać. Turbiny wiatrowe zastąpiły wiatraki. Zaopatrzone są w mocno skrzydła oraz silnik, który ustawia je automatycznie w stronę wiatru. Przekształcają one siłę wiatru w energię, która zasili fabryki jak również mieszkania. Na pustyni kalifornijskiej lub na Morzu Północnym, gdzie wieją silne wiatry, powstają farmy wiatrowe. Turbiny w kształcie koła, na całym świecie, służą do wypompowania wody z podziemnych złóż w najbardziej suchych strefach. Należy pamiętać, że ze słońca, wiatru oraz wody będzie można korzystać zawsze. Dziś szczególnie wskazane jest korzystanie z tych źródeł energii. Odnawialne źródła energii nie zanieczyszczają środowiska.

Zarówno rolnictwo, jak i przemysł, podobnie zresztą jak wszyscy użytkownicy wody w domach, zanieczyszczają wodę, wylewając do niej niebezpieczne substancje. Zanieczyszczenia te dostają się do płynącej w rzekach wody, wtedy, gdy ścieki nie są oczyszczone w oczyszczalniach lub, gdy przenikają przez glebę do zbiorników podziemnych. Ponadto zanieczyszczenia zawarte w dymach oraz spalinach dostają się z deszczem do wód. Na przestrzeni wieków woda wyżłobiła dziury w skalach. Powstały groty. Służą one za zbiorniki-są to warstwy freatyczne. Woda może wydostawać się na powierzchnię przez źródła naturalne lub studnie, naturalne lub wykopane przez człowieka. Podobnie jak lodowiec i oceany, rzeki rzeźbią krajobraz ziemi. Gdy napotykają na miękkie skały, rozlewają się w szerokie doliny. Jeżeli skala jest twardsza, woda żłobi głębokie parowy lub wąwozy, jak na przykład kaniony. W USA podobnie jak w niektórych krajach arabskich, gdzie brakuje wody, aby odsolić wodę morską wybudowano specjalne fabryki. W ciągu 20 lat zwiększyła się dwukrotnie ilość spożywanej wody. Co roku, na świecie na choroby przenoszone drogą wodną umierają miliony dzieci. W Chile w wielu wioskach mieszkańcy rozwieszają sieci rybackie na słupach, aby zebrać wodę znajdującą się w morskim powietrzu. Gdy brakuje wody, ludzi zabija susza.